معرفی روف گاردن و اجزای بام سبز

این نوشته به معرفی روف گاردن می پردازد که به عنوان المانی برای خلق طبیعت بر روی بام و ایجاد فضای سبز در آپارتمان ها و مجتمع های شهری استفاده می شود. پس از معرفی روف گاردن به تشریح اجزای ایجاد فضای سبز در پشت بام پرداخته و مزایا و ویژگی های زیست محیطی آن تشریح می گردد.

نصب کفپوش سه بعدی

مقایسه

0 out of 5

ترموود فنلاندی اش

مقایسه

5.00 out of 5

ترموود فنلاندی پاین

مقایسه

5.00 out of 5

روف گاردن چیست

روف گاردن یا بام سبز ، باغی است که روی سقف ساختمان ها اجرا می شود و کاشت گیاهان در سقف ، در کنار جنبه های دکوراتیوی که دارد ، دارای قابلیت تولید مواد غذایی ، کنترل دما و مزایای هیدرولوژیکی است و همچنین باعث بهبود معماری فضاهای مسکونی و اداری می شود. بازسازی و احیای طبیعت و حیات وحش و ساخت آن در مقیاس بزرگ دارای مزایای زیست محیطی است. به دلیل کم شدن پوشش گیاهی شهرها با ساخت و سازهای بی رویه نیاز به بازسازی و احیای طبیعت برای بهبود سیستم اکولوژی و کاهش استرس های زندگی در محیط شهری و نیاز به طراحی و ساخت روف گاردن با گذشت زمان بیشتر احساس می شود.

بام سبز که در اغلب اوقات در محیط های شهری طراحی و اجرا می شود با ایجاد فضایی سبز و سایه اندازی باعث کاهش جذب حرارت ساختمان از محیط اطراف می شود و در تابستان باعث کاهش مصرف انرژی می شود. علت اصلی ایجاد گرما در شهرها جذب تابش خورشید از طریق جاده ها ، ساختمان ها و جذب گرما از طریق مصالح موجود در ساختمان به داخل و انعکاس قسمتی از تابش به فضای بیرونی است. به دلیل ایجاد سایه و تراوشات گیاهان در نمای سبز ، دمای محیط بیشتر از 5 درجه افزایش نمی یابد. باغ بام اگر در ساختمان های زیادی اجرا شود باعث کاهش کلی دمای محیط منطقه و کاهش مصرف انرژی می شود.

بام سبز

از دیگر مزایای باغ بام سبز می توان به کنترل شرایط محیطی مانند باران اشاره نمود. با طراحی و ساخت مسیرهایی برای خروج آب باران و همچنین ایجاد محفظه ای از خاک و گیاه در سقف ، می توان مسیر و شدت باران و آب های ورودی را کنترل و باعث کاهش تخریب سقف شد.

استفاده از بام سبز در زیگورات بین النهرین

تاریخچه استفاده از بام سبز

انسان ها از دوران باستان به کاشت درخت و گیاهان در ارتفاعات نیز می پرداختند مانند زیگورات های بین النهرین که گیاهان مختلفی را در طبقات مختلف با ارتفاع های گوناگون مانند تراس سبز می کاشتند. همچنین در زمان رومی ها در پومپی ویلایی وجود داشت که تراس های آن در ارتفاعات مختلف گیاهان و گل های تزیینی وجود داشته است. و اثرات روف گاردن در اطراف سالن کنفرانس سزارای در زمان بیزانس نیز مشاهده شده است. در گذشت زمان جزئیات روف گاردن بیشتر شده و طراحی آن تخصصی تر شده است.

گرمایش و سرمایش روف گاردن

بام سبز به علت اینکه در فضای باز قرار دارد و در تعامل با محیط می باشد نیاز به سرمایش و گرمایش مخصوص به خود دارد. استفاده از سیستم های سرمایشی تراکمی و جذبی به هیچ عنوان مناسب فضای باز نیست. برای سرمایش روف گاردن می توان از دستگاه مه پاش که سیستم سرمایش تبخیری است استفاده می شود و برای گرمایش روف گاردن می توان از گرماتاب استفاده کرد.

فضای آرام و ایمن در حیاط روف گاردن

مزایای روف گاردن

عرشه پشت بام اغلب حریم خصوصی بیشتری نسبت به دیگر مناطق زندگی در فضای باز فراهم می کند ، در بیشتر موارد منظره بهتری را ارائه می دهد و در پاره ای از موارد تنها قسمت بیرونی برای صاحبان خانه های آپارتمانی است. از جمله مزایای بام سبز می توان به موارد زیر اشاره نمود:

• افزودن جذابیت بصری فضای باز سقف
• صرفه جویی در مصرف انرژی از طریق عملکرد عایق حرارتی
• تمیز کننده هوا از طریق جذب آلودگی توسط پوشش گیاهی
• ایجاد نوعی حریم خصوصی در فضای باز
• ایجاد منطقه ای سبز برای نگهداری حیوانات خانگی یا بازی کودکان
• ایجاد فضایی برای استراحت کارمندان در ساختمان های اداری و تجاری
• افزایش عمر پوشش سقف
• ایجاد ارزش افزوده ساختمان و ساختمان های مجاور

تجهیزات روف گاردن

تجهیزات روف گاردن

بام سبز دارای قسمت های متفاوتی برای طراحی و ساخت از جمله کفپوش ، دیوارپوش ، پوشش گیاهی ، مبلمان و نورپردازی است که هر کدام از آن ها به عنوان یکی از مراحل ساخت روف گاردن به شمار می رود. هرکدام از قسمت های باغ بام می تواند از متریال های مختلفی تشکیل شود و تنوع زیادی را در طراحی و ساخت روف گاردن مطابق با سلیقه افراد ایجاد نماید.

• کفپوش
• دیوارپوش
• پوشش گیاهی
• مبلمان
• نورپردازی

کفپوش روف گاردن

انواع روف گاردن از لحاظ کفپوش

به رویه‌ها و لایه‌هایی که بر روی کف یک ساختمان یا هر مکان دیگر پوشانده شود کفپوش می‌گویند. عملیات پوشیدن کف در صنعت ساختمان به نام کفسازی معروف است. پوشش های کف با توجه به نکات اقتصادی و عملکردهای مختلف مورد نیاز ، در انواع مختلفی از نظر جنس و کاربرد تقسیم می شوند.

چوب هم یک نوع خیلی قدیمی از کفپوش است اما هرگز منسوخ نشده است. این کفپوش تحت شرایط خاص استفاده می شود، مثلا در مناطق پر از تپه و در مکان های مرطوب. همچنین کفپوش چوبی در سالن های رقص و در تالار ها استفاده می شود. کفپوش چوبی دارای تنوع زیادی از نظر متریال است که کفپوش ترموود نیز جزو کفپوش چوبی مقاوم در برابر رطوبت است. صفحات چوبی ممکن است مستقیما بر روی بستر بتن قرار بگیرند و یا روی قاب های چوبی قرار بگیرند؛ در حالت دوم باید زیر کفپوش، تهویه مناسب قرار داده شود. به طور کلی کف روف گاردن یا بام سبز می تواند با متریال متنوعی پوشانده شود. از انواع کفپوش روف گاردن می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• چوب ترمووود
• تایل بتنی
• انواع سنگ
• چمن مصنوعی

کفپوش ترمووود روف گاردن

ترمووود روف گاردن

چوب در محیط بیرونی لایه محافظی ندارد و باید در مقابل حملات حشرات و قارچ ها (پوسیدگی) و انقباض در برابر تر و خشک شدن محافظت شود. از تکنیک های زیادی برای مدیریت این خطرات ، از جمله استفاده از گونه های چوبی که بطور ذاتی در برابر پوسیدگی با دوام هستند ، اضافه کردن مواد شیمیایی نگهدارنده به گونه های حساس و اعمال پوشش به چوب ، مانند رنگ آمیزی ، می توان استفاده کرد.

از دلایل استفاده از چوب ترمووود می توان به اصلاح برخی معایب چوب مثل ناپایداری ابعادی در برابر شرایط جوی مانند تورم در هوای مرطوب و تجزیه پذیری آن با گذشت زمان توسط حشرات و آسیب های محیطی اشاره نمود. ترمووود در واقع تخته های چوبی اصلاح حرارتی شده هستند که طی مراحل حرارتی مختلف ، معایب ذاتی چوب در آن ها از بین می رود ، در برابر پوسیدگی مقاوم می شوند و همچنین ابعاد آن ها در اثر رطوبت و تغییر دما پایداری زیادی پیدا می کنند. طی فرایند اصلاح حرارتی ، چوب رنگ یکدست قهوه ای به خود می گیرد و عمر آن بالا می رود. این چوب همچنین به عنوان عایق روف گاردن عمل می کند.

ترکیب کفپوش پله ای ترمووود و استخر

ترمووود یا تخته های اصلاح حرارتی شده چند سالی است که در اروپا تجاری شده اند. ترمووود ها برای نمای سایدینگ ، انواع دیوارپوش ، انواع کفپوش از جمله کفپوش چوبی ، نمای بیرونی، کناره های استخر و مبلمان فضای باز قابل استفاده هستند. در واقع می توان گفت ترمووود یک ماده چوبی ویژه است که علاوه بر خصوصیت های چوب مانند زیبایی و تطبیق پذیری با دکوراسیون و طراحی فضا دارای ویژگی هایی مانند پایداری ابعادی ، مقاومت در برابر پوسیدگی و غیره خواهد بود.

تایل بتنی کفپوش روف گاردن

 تایل بتنی بام سبز

تایل بتنی اکسپوز تایل های مستطیل شکلی هستند که از ترکیباتی مانند بتن ساخته می شوند و ملات تشکیل دهنده تایل را در قالبی مخصوص با ابعادهای متنوع ریخته و بعد از خشک شدن از قالب خارج می کنند. تایل بتنی با توجه به سلیقه افراد می تواند دارای ابعاد و طرح های گوناگون باشد. تایل بتنی تخت دارای ضخامتی حدود 4 میلی متر و وزن تقریبی 7 کیلوگرم بر متر مربع می باشد.

کفپوش روف گاردن

کفپوش سنگی

کفپوش های سنگی ، طبیعی ، زیبا و همیشه شیک هستند. بطور ذاتی خنک هستند و سطحی سخت دارند و برای آب و هوای گرم ایده آل هستند و گرد و غبار و مواد حساسیت زا را به خود نمی گیرند، اما نه عایق صوتی خوبی هستند و نه عایق گرما و برای مناطق سردسیر مناسب نیستند. اثر لکه و چربی بر روی سنگ به دشواری پاک می شود. سنگ ها برای نصب بر روی سطح ملات 20 تا 25 میلیمتری که بر سطح بتنی پخش شده، قرار می گیرند.

به کار رفتن کفپوش چمن مصنوعی روف گاردن برای باغ بام

چمن مصنوعی

چمن مصنوعی برای روف گاردن به عنوان جایگزینی زیبا و کاربردی برای تراس های سقف و پوشش گیاهی طبیعی در بام سبز است. روف گاردن مصنوعی با دارا بودن ظاهری طبیعی همان حس را به بیننده منتقل می کند و در عین حال عدم نیاز به خاک و یا نگهداری زیاد برای حفظ چمن و عدم رویش علف های هرز موجب سبک تر شدن و احساس راحتی بیشتری در صاحب خانه شود. از بین انواع چمن ، می توان با توجه به بالکن یا تراس سقف و فضای در دسترس ، نوع مناسب را انتخاب کرد.

نصب آسان چمن مصنوعی بام سبز روی پوشش مسطح سقف

روف گاردن دارای همان الزاماتی است که برای بالکن باید رعایت شود. پشت بام ها نیاز به یک سیستم تخلیه و زهکشی منظم دارند و بستر باید مسطح باشد. سطح سقف به طور عمده مسطح و از جنس بتن ، آسفالت و سایر پوشش های سخت است ، بنابراین نصب چمن مصنوعی بسیار ساده است. برای اجرای چمن مصنوعی در روف گاردن مهم است که تخلیه آب به خوبی انجام شود ، زیرا برای فرش چمن مصنوعی قرارگیری طولانی مدت در رطوبت خوب نیست.

دیوارپوش ترمووود در بام سبز

دیوارپوش روف گاردن

دیوار به عنوان عنصر جداکننده فضاهای داخلی و یا مرزی بین فضای بیرونی و داخلی است. همچنین دیواره های کوتاه جان پناه ساخته شده بر روی بام نیز به عنوان دیوار می تواند با متریال های متفاوتی پوشانده شود. دیواره روف گاردن که دارای حداقل ارتفاع 90 سانتیمتر است به عنوان جان پناه با متریال های متفاوتی می تواند پوشیده شود. از انواع دیوارپوش روف گاردن میتوان به تایل ترمووود ، تایل بتنی و تایل سنگی اشاره نمود که همانطور که گفته شد این متریال ها به عنوان کفپوش روف گاردن نیز استفاده می شوند.

تنوع پوشش گیاهی روف گاردن

فضای سبز روف گاردن

پوشش گیاهی بام سبز تنوع زیادی دارد و شامل درخت ، درختچه و گیاهان بوته ای می شود .گیاهان مناسب برای روف گاردن شامل گیاهان دارای نگهداری آسان ، مقاومت بالا در برابر کم آبی و نور مستقیم آفتاب هستند ، البته در درجه اول باید از خاک مخصوص روف گاردن استفاده کرد. همچنین به علت عمق کم خاک در گلدان روف گاردن باید از گیاهانی که دارای ریشه کوتاهی هستند استفاده نمود. انتخاب گیاهانی که هزینه نگهداری پایین داشته باشند و در تمام فصول سال سبز باشند می تواند از معیارهای اصلی انتخاب نوع پوشش گیاهی باشد .

استفاده از شومینه و باربیکیو در بام سبز

مبلمان روف گاردن

از انواع مبلمان روف گاردن می توان به گلدان ها ، مبلمان مخصوص نشستن افراد ، باربیکیو ، شومینه ، سایبان ها و آلاچیق اشاره نمود . گلدان بام سبز از متریال های متفاوت مانند گلدان ترمووود ، گلدان سنگی ،  گلدان بتنی و … ساخته می شود. مبلمان برای نشستن افراد دارای انواع مختلفی است و با متریال های فرفوژه ، ترموود ، بتنی و چرمی ساخته می شود . بسته به سلیقه افراد و تحت نور مستقیم قرار گرفتن مبلمان متریال های متفاوتی استفاده می شوند . برای استفاده بهینه از روف گاردن می توان از باربیکیو در گوشه ای از بام استفاده نمود . سایبان ها و آلاچیق روف گاردن به صورت پیش ساخته و یا سفارشی ساخته می شوند از جمله سایبان ها می توان به سازه های چادری اشاره نمود .

طراحی نورپردازی و تاکید بر آبنما

نورپردازی روف گاردن

نورپردازی عنصر بسیار تاثیرگذاری در معماری و طراحی روف گاردن است. با استفاده از نورپردازی می توان به قسمت هایی که طراحی ویژه ای دارند تاکید بیشتری نمود. از انواع چراغ روف گاردن برای  نورپردازی و ایجاد جلوه زیبا استفاده می شود ، در این میان می توان می توان به چراغ دفنی که در کف ترموود و یا چمن به کار برده می شود ، چراغ پارکی برای نورپردازی باغچه ، ریسه ال ای دی مخفی برای تاکید بر مسیر و یا لبه جانپناه و چراغ های آویز اشاره نمود.

طراحی و ساخت باغ بام در ساختمان کوچک

ویژگی های بام سبز

روف گاردن به عنوان بام سبز دارای ویژگی های متعدد زیست محیطی ، اقتصادی ، اجتماعی ، زیبایی شناسی و معماری است. از جمله ویژگی روف گاردن می توان به موارد زیر اشاره نمود :

• روف گاردن باعث ایجاد محیطی سبز شخصی می شود که منحصر به یک ساختمان است
• بام سبز باعث بازسازی و احیای طبیعت در بام ساختمان های مسکونی و اداره ها می شود.
• روف گاردن می تواند منبعی برای تولیدات کشاورزی ساختمان باشد.
• استفاده از روف گاردن در فضاهای اجتماعی مانند ساختمان های اداری باعث افزایش آرامش و کارایی بهتر کارمندان می شود.
• ایجاد بام سبز در ابعاد بزرگ می تواند کیفیت هوای منطقه را بهبود بخشیده و باعث کاهش گاز دی اکسید کربن شود.
• در هنگام باران شدید ، باغ بام با کنترل راه آب می تواند از تخریب سقف و طبعات آن جلوگیری نماید.
• با ایجاد قسمتی از طبیعت در پشت بام ساختمان ها می توان به بخش کوچکی از حیات وحش نیز کمک کرد و پناهگاهی برای پرنده ها ایجاد نمود.
• روف گاردن به علت استفاده از لایه های متنوع و پوشش گیاهی بر روی بام باعث کاهش انتقال حرارت و صوت به طبقات زیرین می شود.
• طراحی و ساخت روف گاردن باعث افزایش ارزش تمامی طبقات می شود و با صرف هزینه اولیه می توان چند برابر به ارزش مالی ساختمان افزود.

کاربرد بام سبز

جمع بندی بهترین انتخاب

در نهایت می توان جمع بندی کرد که با توجه به مزایایی که محیط بام سبز در پشت بوم ساختمان ها برای افراد و محیط زیست فراهم می کند ارزش هزینه کردن را دارد. با توجه به حساسیت کار برای اجرای بام سبز نیاز به شرکت طراحی روف گاردن برای نقشه کشی ، دیزاین و اجرای صفر تا صد روف گاردن است.با این وجود هزینه اجرای روف گاردن با توجه به متراژ و نقشه آن متفاوت می شود. در راستای بدست آوردن اطلاعات بیشتر از نحوه اجرای روف گاردن به مقاله ۱۲ نکته برای اجرای روف گاردن در سایت بیلدینگ پلاس مراجعه فرمایید.

منبع :  thespruce , royalgrass

تحریریه کلینیک ساختمان بیلدینگ پلاس

“برداشت از مطالب با ذکر منبع و لینک سایت بیلدینگ پلاس کاری حرفه ای و اخلاقی است”