لامپ سی او بی ( چراغ COB )

در این مقاله به معرفی و بررسی ویژگی های لامپ ال ای دی سی او بی که برای استفاده در سیستم های روشنایی مدرن عنوان گردیده می پردازیم. در پایان نیز به معرفی انواع لامپ های سی او بی و یک نمونه تراشه سی او بی می پردازیم. این مطلب چگونگی انتخاب بهترین روشنایی و خرید انواع لامپ LED را به مخاطب شرح و ارائه می دهد.

لامپ سی او بی چیست

انواع لامپ الیدی سی او بی در اشکال متفاوت

جدیدترین پیشرفت در سیستم روشنایی ال ای دی را می توان به این نوع از لامپ های ال ای دی نسبت داد که یک گام رو به جلو برای استفاده بهینه از انرژی برداشته است. تراشه قدرتمند این نوع لامپ ال ای دی ( معمولا بیشتر از ۹ عدد دیود ) برخلاف لامپ اس ام دی فقط یک پایه ورودی برق دارد. تولید لومن در سطح و حجم کم ( ۸۰ لومن بر وات ) باعث استفاده از این نوع لامپ ال ای دی در گوشی های هوشمند و دوربین ها شده است. این منابع کوچک تولید نور با طول عمر بالا ، خورشید قابل کنترل نام گرفته اند. از چالش های مهم این نوع تکنولوژی ، می توان به تک رنگ بودن ، انتقال دما و مدیریت حرارتی این نوع از لامپ های ال ای دی اشاره نمود.

پروژکتور سی او بی برای روشنایی معابر و خیابان ها

امروزه با پیشرفت تکنولوژی لامپ های ال ای دی چالش های این نوع از لامپ های ال ای دی نیز حل شده اند و با لامپ MCOB به بازار عرضه گردیدند که با استفاده از خمیر سیلیکون و سینک گرماگیر مشکل انتقال دما چراغ COB را برطرف کرده اند.

یکی از انواع چراغ سی او بی

اجزای چراغ سی او بی

به طور کلی هر چراغ COB از چهار بخش تشکیل شده است که شامل:

• بدنه چراغ سی او بی
• درایور لامپ COB یا مدار یکسو کننده
• بورد لامپ الیدی COB
• رفلکتور چراغ ال ای دی COB

نوعی از لامپ ال ای دی سی او بی

بدنه چراغ سی او بی

بدنه در لامپ های COB در اشکال مختلف فیلامنتی ( حبابی ) ، پروژکتوری و ساختار هالوژنی ساخته می شود که دسته بندی انواع لامپ کم مصرف سی او بی نیز براساس فرم بدنه صورت می گیرد. یکی از ساختار های پرکاربرد این نوع از لامپ های ال ای دی ، لامپ COB فن دار بوده که بدنه این نمونه از چراغ سی او بی از آلومینیوم شیار دار ساخته شده که در بالای آن یک فن برای ایجاد جریان هوای همرفتی بین شیار ها برای خنک کاری تراشه لامپ تعبیه شده است.

پروژکتور سی او بی ال ای دی یکی از انواع خاص لامپ های الیدی سی او بی

یکی دیگر از ساختار های پر کاربرد این نوع لامپ ال ای دی ، شکل پروژکتوری آن است. چراغ سی او بی پروژکتوری بدلیل استفاده در فضای خارج ساختمان جهت روشنایی محوطه ها و نورپردازی نما باید در مقابل نفوذ آب و گرد و غبار مقاوم باشد که این امر با شاخص آی پی شناخته می شود. درجه حفاظت ( درجه IP لامپ ) یک عدد دو رقمی است که بر اساس جداول زیر ویژگی های حفاظتی لامپ ال ای دی سی او بی را مشخص می کند.

جدول نشان دهنده عدد اول درجه حفاظت لامپ ال ای دی

جدول نشان دهنده عدد دوم درجه حفاظت لامپ ال ای دی

درایور لامپ COB یا مدار یکسو کننده

درایور این نوع لامپ ال ای دی یک مبدل یکسو کننده تمام موج است که برق 220 ولت متناوب شهری را به برق مستقیم در بازه ی ولتاژی 40–تا 40+ بسته به نوع لامپ و توان ورودی تراشه های  سی او بی تبدیل می کند که قابل استفاده برای سی او بی های چاپ شده بر روی بورد الیدی می باشد. از مواردی که تعیین کننده عمر چراغ سی او بی می باشد ، همین درایور ها هستند که عموما خراب شدن یک چراغ سی او بی به این قطعه بر می گردد.

در لامپ های COB فن دار که در بالا توضیح داده شد ، درایور این نمونه از لامپ LED سی او بی علاوه بر تامین برق مورد نیاز تراشه ، فن را نیز باید تغذیه کند و در این نمونه از ساخت این نوع از لامپ های ال ای دی ، درایور در یک بسته بندی جدا عرضه می گردد.

تراشه چراغ سی او بی بر روی بورد پی سی بی

بورد لامپ الیدی COB

یک لامپ کم مصرف COB نوعی از فناوری بسته بندی جدید ال ای دی ها است که چیپ های چندگانه ال ای دی را مستقیما روی یک بستر پی سی بی نصب می کند تا یک محیط واحد دیده شود. این محیط های واحد از سرامیک یا مس به عنوان یک منبع نور متمرکز استفاده می کند. هنگامی که یک لامپ الیدی COB به برق وصل می شود ، مانند یک منبع نور صفحه متشکل از چندین تراشه اس ام دی که با یکدیگر هماهنگ شده اند با این تفاوت که تراکم پیکر بندی تراشه این لامپ ال ای دی بسیار بالاتر از تکنولوژی لامپ اس ام دی است ، کار می کند.

پروژکتور سی او بی قابل حمل با رفلکتور

رفلکتور چراغ ال ای دی COB

رفلکتور چراغ سی او بی یکی از اجزای لامپ الیدی بوده که بازتابش نور در لامپ توسط این قطعه انجام می گیرد. زمانی که نور متمرکز و نقطه ای نیاز باشد از رفلکتور در لامپ هالوژن سی او بی استفاده می گردد. جنس رفلکتور این لامپ ال ای دی از آلومینیوم براق و سیقل داده شده با آبکاری کروم است و بازدهی نوری چراغ سی او بی با استفاده از این نوع رفلکتور افزایش می یابد.

انواع لامپ هالوژن COB

انواع لامپ ال ای دی سی او بی

همانطور که پیش از این اشاره شد دسته بندی انواع لامپ COB براساس ساختار بدنه انجام می گیرد که عبارتند از:

• پروژکتور های خیابانی با درجه حفاظت آی پی 65 ( از 50 تا 500 وات )
• لامپ فیلامنتی
• لامپ دانلایت سقفی

چراغ سی او بی فن دار بر روی پایه ی مخصوص

ویژگی های لامپ ال ای دی سی او بی

لامپ سیوبی یک پیشرفت انقلابی در ایجاد روشنایی با استفاده از تکنولوژی چیپ به ارمغان آورده است. این نوع از انواع لامپ ال ای دی در قالب استاندارد ال ای اس تولید شده اند که برای ایجاد درجه حفاظت بالا ، طیف گسترده ای از انواع طراحی های خاص برای نورپردازی محیط بکار گرفته می شوند.

استفاده از تکنولوژی سی او بی

تراشه لامپ COB چگالی لومن را افزایش می دهد تا کنترل بهتر پرتو نور و روشنایی را با استاندارد های 2 و 3 شاخص انحراف معیار استاندارد ، برای تطابق رنگ روشنایی به ارمغان بیاورد. تراشه های سی او بی چیپ های بدون لحیم کاری هستند و نصب ساده آنها در انواع قاب ها امکان پذیر است.

استفاده از پروژکتور سی او بی در فضای بیرونی ساختمان

استفاده از فن برای خنک کاری پروژکتور های سی او بی

متمرکز و نقطه ای بودن کل مجموعه منبع نور تراشه های COB ، کنترل دمای بورد لامپ COB را به یک چالش تبدیل می کند. برای حل این چالش در برخی از انواع این لامپ های ال ای دی از فن استفاده می شود. این فن ها جریان هوا را از بین شیار های هیت سینک آلومینیومی عبور می دهند تا فرآیند انتقال گرما سریع تر صورت پذیرد. به این روش از خنک کاری ، این نوع لامپ ال ای دی روش اکتیو گفته می شود. البته انتقال گرما در برخی از انواع لامپ COB می تواند به صورت صورت طبیعی و بدون فن انجام گیرد.

تعدادی لامپ ال ای دی COB

برای خنک سازی پروژکتور های سی او بی که جهت نورپردازی مکان های خاص با جریان هوای آزاد ضعیف استفاده می شوند ، از فن استفاده می گردد. بنابراین حجم این نوع از لامپ های سی او بی بدلیل کوچکتر شدن هیت سینک به 50 تا 80 درصد کاهش می یابد. کم شدن وزن و حجم پروژکتور سی او بی منجر به کاهش حجم مواد اولیه می شود که حتی با وجود اضافه شدن هزینه فن به هزینه ساخت لامپ الیدی ، در انتها قیمت نهایی پروژکتور کاهش می یابد.

استفاده از پروژکتور سی او بی در دکوراسیون خارجی ویلا

مصرف انرژی فن خنک کننده پروژکتور بسیار کم بوده و صدا و لرزشی بوجود نمی آورد. تنها مشکل این نوع از پرژکتور های سیوبی خرابی فن در اثر نفوذ گرد و غبار از محیط به داخل فن است. از انواع این لامپ های ال ای دی فن دار در اتومبیل های لوکس استفاده می شود.

استفاده از نور لامپ COB به عنوان نور آفتاب

مزایای لامپ ال ای دی سی او بی

بر اساس قانون بقای انرژی ، انرژی مصرف شده در لامپ ها به دو بخش امواج طیف مرئی یا همان نور روشنایی و امواج فرو سرخ یا گرما تبدیل می گردد. درصد تولید گرما در کلیه لامپ های ال ای دی از جمله لامپ COB بسیار کمتر از سایر لامپ های روشنایی بوده که به همان نسبت میزان نور روشنایی ایجاد شده در این لامپ های ال ای دی بیشتر است. به عنوان مثال حدود 20 درصد از انرژی مصرفی یک لامپ رشته ای 100 وات تبدیل به نور مرئی و مابقی تبدیل به گرما می گردد. این نسبت در این نوع از لامپ ال ای دی 100 وات معادل 90 درصد روشنایی و 10 درصد گرما بوده است که این اعداد نمایانگر بازده بالای این لامپ ال ای دی می باشد.

طول عمر مفید چراغ های ال ای دی سی او بی

یکی از مزایای لامپ ال ای دی COB نسبت به سایر لامپ های روشنایی ، طول عمر مفید این نوع از چراغ های روشنایی است. به عنوان مثال لامپ هیدروژنی در بهترین حالت طول عمر 10000 ساعتی داشته است اما لامپ های COB در بدترین حالت 50000 ساعت عمر می کنند. بنابراین بدیهی است که در دوره ی مصرف یک لامپ کم مصرف سی او بی به پنج بار تعویض لامپ هیدروژنی نیاز است.

استفاده از لامپ COB برای فرآیند فتوسنتز گیاهان

شاخص نمود رنگ چراغ های ال ای دی سی او بی

شاخص نمود رنگ یا سی آر آی مزیت دیگر چراغ COB است که معمولا بیش از 80 سی آر آی است و رنگ اجسام در زیر این نور واقعی به نظر می رسد. برخی از تولید کننده های چراغ COB می توانند لامپ هایی با سی آر آی 97 تولید نمایند. نور خورشید 100 سی آر آی است ، بنابراین می توان لامپ های COB را خورشید کوچک لقب داد. امروزه استفاده از مدل های 500 واتی این لامپ های ال ای دی در تامین نور گیاهان گلخانه ای برای فرآیند فتوسنتز رایج است.

مشخصات چراغ ال ای دی سی او بی

بررسی یک تراشه سی او بی با فناوری جدید

در ادامه به بررسی یک نمونه از تراشه سی او بی پرداخته می شود که این تراشه سی او بی قادر است در بازه دمایی 40- تا 85+ درجه کار کند. کنترل رنگ بر روی این تراشه چراغ سی او بی وجود نداشته است و روشنایی تولید شده در این تراشه تک رنگ است. ویژگی های این تراشه عبارت است از:

• رنگ سفید گرم پرتابی یا خیره ( نور آفتابی )
• درخشندگی نور پایدار و ثابت
• مجهز به سنسور کنترل دما
• سازگار با محیط زیست بدلیل تولید تراشه سی او بی بدون سرب

پروژکتور سی او بی شارژی

منبع : bridgelux

تحریریه کلینیک ساختمان بیلدینگ پلاس

“برداشت از مطالب با ذکر منبع و لینک سایت بیلدینگ پلاس کاری حرفه ای و اخلاقی است”