طراحی اسپرینکلر ها
طراحی سیستم اسپرینکلر نیازمند مهارت و دانش مربوط به خود است. در ادامه ویدیویی از نحوه طراحی اسپرینکلر ها در نرم افزار رویت ( Revit ) قرار داده شده است که به صورت کامل یک پروژه طراحی لوله کشی اسپرینکلر ها را مدل سازی می کند.
طراحی اسپرینکلر ها
برای طراحی سیستم اسپرینکلر در سیستم اطفا حریق باید چندین متغیر را مد نظر قرار دارد. اولین پارامتر در طراحی اسپرینکلر ها کاربری ساختمان است چرا که با توجه به کاربری ساختمان میزان احتمال خطر در آن سازه را تشخیص داده و به نسبت وجود خطر اقدام به طراحی سیستم اسپرینکلر می شود. در مرحله بعد با توجه به کاربری ساختمان میزان پوشش سطح هر اسپرینکلر آتش نشانی مشخص می شود. سپس اقدام به انتخاب نوع نازل و رنگ حباب نازل که نشان دهنده دمای عملکرد اسپرینکلر است می شود و در آخر برای طراحی سیستم اسپرینکلر میزان قطر لوله های اسپرینکلر محاسبه می شود.
طبقه بندی ساختمان از نظر مکان کاربری
سازمان آتش نشانی از نظر نوع ساختمان و قابلیت آتش سوزی مواد موجود و میزان امکان ایجاد حرارت ساختمان ها را به سه دست تقسیم می کنند:
اسپرینکلر آتش نشانی استفاده شده در موزه
محیط های کم خطر
محیط های کم خطر به مکان های غیر صنعتی گفته می شود که احتمال و مقدار قابل اشتعال بودن محتویات موجود در آن بسیار کم باشد و در صورت آتش سوزی میزان حرارت کمی تولید شود. مثل ساختمان های اداری ، مسکونی ، آموزشگاه ها ، موسسات ، بیمارستان ها ، کتابخانه های کوچک و موزه ها.
سیستم اسپرینکلر نصب شده
محیط با خطر معمولی
این مکان ها که به طور معمول مکان های صنعتی یا تجاری هستند خود به دو دسته مختلف تقسیم می شود.
دسته اول مکان هایی که قابلیت اشتعال در آن ها پایین است که ارتفاع آن ها از ۲/۴ متر بالاتر نمی رود. مانند پارکینگ ها ، کارخانجات کنسروسازی ، رستوران ها رختشوی خانه ها و کارخانجات شیشه.
دسته دوم به مکان هایی گفته می شود که قابلیت اشتعال در آن ها متوسط رو به بالا هستند که ارتفاع اشتعال پذیر در آن ها از ۲/۴ متر بیشتر نمی شود و در موقع حریق حرارت در حد متوسط ایجاد می شود که در طراحی اسپرینکلر ها باید به آن دقت داشت. مانند چاپ خانه ها و دفاتر پستی ، کارخانجات نساجی ، صنایع تولید چوب و چوب بری ، کارخانه جات تولید لاستیک.
نصب اسپرینکلر در کارخانه نساجی
محیط های با خطر بالا
در طراحی اسپرینکلر محیط های پر خطر نیز مانند محیط های با خطر معمولی به دو دسته تقسیم می شوند.
دسته اول مکان هایی هستند که عموما تجاری و صنعتی هستند که در این مکان های محتویاتی وجود دارد که احتمال احتراق آن ها بسیار بالا و خطرناک است ( مانند باروت یا مواد شیمیایی قابل اشتعال ) که میزان ایجاد حرارت در آن ها در هنگام احتراق بسیار بالا است. در این دسته سرعت ایجاد احتراق بسیار بالا است اما میزان مواد اشتعال زا کم هستند مانند : آشیانه هواپیما ، ریخته گری ، کارخانه فیبر ، نئوپان سازی.
دسته دوم در طراحی اسپرینکلر به ساختمان هایی گفته می شود که دارای بخش بسیار زیادی از ساختمان دارای مواد قابل اشتعال و خطرناک است و حجم این مواد بسیار زیاد است. به طور مثال : کارخانه های تولید کننده حلال و شوینده و رنگ کاری ، اسپری ها ، آسفالت ها.
ناحیه پوشش اسپرینکلر ها
مساحت تحت پوشش برای هر نازل در طراحی سیستم اسپرینکلر با توجه به نوع کاربری ساختمان و طبقه بندی نوع ساختمان متفاوت است. در جدول زیر ناحیه پوشش اسپرینکلر ها نشان داده شده اند.
مساحت پوشش اسپرینکلر
مقدار دبی آب پاش ها در طراحی سیستم اسپرینکلر برای نواحی با مخاطره پایین 0/1 گالن در دقیقه و برای نواحی با مخاطره معمولی 0/15 گالن بر دقیقه و برای نواحی پر مخاطره 0/5 گالن بر دقیقه است.
انتخاب قطر نازل آب اسپرینکلر ها
برای انتخاب قطر نازل ها می توانیم از فرمول زیر استفاده کنیم:
که طبق این فرمول Q دبی آب بر حسب GPM و P فشار آب بر حسب Psi و K ضریب نوع اسپرینکلر هاست که به قطر نازل بستگی دارد.
فشار پشت اسپرینکلر ها 30 Psi یا 2 بار در نظر گرفته می شود.
محاسبه قطر نازل اسپرینکلر
محاسبه حباب اسپرینکلر
حداقل میزان دمای کارکرد اسپرینکلر باید 30 درجه سانتی گراد بیشتر از حداکثر دمای محیط مورد نظر باشد برای طراحی سیستم اسپرینکلر و تعیین دمای عملکرد اسپرینکلر ها می توانید به جدول زیر مراجعه کنید.
انتخاب رنگ حباب اسپرینکلر
قطر لوله های اسپرینکلر
در طراحی اسپرینکلر ها قطر لوله های اسپرینکلر به تعداد اسپرینکلر ها بستگی دارد و هر چقدر تعداد اسپرینکلر ها بیشتر باشد سایز لوله افزایش می یابد. در جدول زیر می توان سایز لوله های اسپرینکلر را محاسبه کرد.
محاسبه قطر لوله های اسپرینکلر
برگرفته از : دستور العمل طراحی تاسیسات مکانیکی سازمان نظام مهندسی
تحریریه کلینیک ساختمان بیلدینگ پلاس
“برداشت از مطالب با ذکر منبع و لینک سایت بیلدینگ پلاس کاری حرفه ای و اخلاقی است”
نظرات کاربران