گرمایش و آبگرم مصرفی

انواع سیستم های گرمایشی ساختمان

برای ایجاد شرایط آسایش دمایی در روزهای سرد سال می توان از ساده ترین نوع این تجهیزات گرمایش مانند بخاری و شومینه تا مدرن ترین سیستم های گرمایشی ساختمان را استفاده نمود.

در ادامه به معرفی انواع مختلف تجهیزات گرمایشی ساختمان می پردازیم.

به طور کلی تجهیزات گرمایش به دو دسته تقسیم می شوند:

• تجهیزات گرمایش و آبگرم مصرفی مستقیم
• سیستم های حرارت مرکزی

گرمایش و تولید آبگرم به صورت مستقیم

یکی از محبوب ترین روش های تولید گرما در ساختمان گرمایش مستقیم است. از آتش و چوب در دوران غار نشینی تا بخاری و شومینه های مدرن همچنین سیستم های اسپلیت همگی از نوع گرمایش مستقیم به حساب می آیند.

همچنین برای تولید آبگرم مصرفی ساختمان به روش مستقیم می توان از آبگرمکن های زمینی و دیواری نام برد.

سیستم های حرارت مرکزی

برای گرمایش آپارتمان ها و ساختمان های متوسط و بزرگ استفاده از تجهیزات گرمایش مستقیم مانند بخاری و … مشکلات متعددی را ایجاد می نماید برای غلبه بر این مسایل از سیستم های گرمایش مرکزی استفاده می شود. در این سیستم های گرمایش ساختمان ، حرارت در یک تجهیز مجزا یا در مکانی خارج از فضای مورد نظر تولید و به سیال حامل منتقل می شود. سیال توسط یک سیستم انتقال ، حرارت تولید شده در مرکز را به پایانه های حرارتی مانند رادیاتور ، فن کویل ، هواساز و یونیت هیتر می رساند و گرما توسط پایانه های حرارتی به فضاهای مورد نظر منتقل شده و آنجا را گرم می کند.

بنابراین سیستم های حرارتی مرکزی دارای سه بخش اصلی می باشند.

• سیستم مرکزی تولید حرارت
• سیستم انتقال سیال حامل گرما
• پایانه های حرارتی

تجهیزات گرمایش مستقیم

همانطور که گفته شد گرمایش به روش مستقیم از قدیمی ترین روش های گرمایش است که بشر از آن برای غلبه بر سرما استفاده می کند. این کار توسط تجهیزات مختلفی انجام می گیرد.

• چراغ های فتیله ای
• انواع بخاری گاز سوز و نفت سوز
• انواع شومینه هیزم سوز، گاز سوز و برقی
• هیتر برقی گرمایشی
• انواع سیستم های گرمایش تابشی
• اسپلیت های گرمایشی
• آبگرمکن مخزنی

چراغ های فتیله ای (چراغ علاالدین)

چراغ های فتیله ای عموما نفت سوز هستند و دارای یک فتیله پارچی ای بوده که نفت را از مخزن به کوره منتقل می کند و با روشن شدن فتیله گرمای حاصل از سوختن نفت به محیط منتقل می شود. از چراغ فتیله ای یا علاالدین برای پخت و پز میز استفاده می شود.

انواع بخاری گاز سوز و نفت سوز

یکی از محبوب ترین تجهیزات گرمایش ساختمان به صورت مستقیم بخاری است.علارغم تجهیزات گرمایشی جدید و مدرن امروزی، بخاری بدلیل سادگی در عملکرد همچنان یکی از پرکاربرد ترین سیستم های گرمایش منزل محسوب می شود.

بخاری ها در انواع بخاری گازی و بخاری نفتی و چوب سوز تولید می شود و به اقتضای در دسترس بودن سوخت مورد نیاز در مناطق مختلف از هر یک استفاده می گردد.

مزایای بخاری

یکی از مزایای عمده این نوع از سیستم های گرمایشی مستقیم بهره وری بالای انرژی می باشد. بخاری ها صرفنظر از نوع سوخت مصرفی تقریبا کل انرژی مصرفی را به گرما تبدیل کرده و با توجه به سادگی انتقال گرما در آنها، بخش اعظمی از کل گرمای تولیدی به محیط اطراف بخاری منتقل می شود و درصدی از گرما از طریق دود و و دودکش از فضا خارج می شود.

قیمت پایین این سیستم های گرمایشی و امکان راه اندازی سریع و آسان و هزینه تعمیر و نگداری کم نیز از دیگر مزایای بخاری ها در برابر سیستم های گرمایشی رقیب می باشد.

معایب بخاری

فضایی که بخاری ها اشغال می کنند در مقایسه با رادیاتور و سیستم های گرمایش از کف و سقف بسیار قابل توجه است. خطرات ناشی از نشت دود و گازگرفتگی به دلیلی عدم نصب صحیح دودکش و همچنن خطرات آنش سوزی از معایب بخاری های غیر برقی می باشد. همچنین سیاه شدن دیوار خا و وسایل منزل می تواند از نکات منفی استفاده از این نوع گرمایش در منزل باشد.

انواع شومینه

شومینه ساختاری است که ممکن است از آجر، سنگ یا فلز ساخته شده و برای گرمایش طراحی شده باشد. شومینه ها را برای محیط آرام بخشی که خلق می کنند و هم چنین برای گرمایش یک اتاق استفاده می کنند. مدل های مدرن و جدید شومینه ها از نظر بازده گرمایی متفاوت اند که این تفاوت به نحوه طراحی شومینه بستگی دارد.

در طول تاریخ از انواع شومینه ها برای گرم کردن خانه ، پخت و پز و گرم کردن آب برای لباسشویی و مصارف خانگی استفاده می شده است. سوختن یک نوع سخت در محفظه آتش این تجهیز گرمایشی و یک دودکش که امکان خارج شدن دود را فراهم می کند.

مزایای شومینه

معایب شومینه

اگرچه شومینه منبع گرمایش خوبی برای هر خانه است ، اما با توجه به کاربرد آنها باز هم تا حدودی نگرانی و ترس وجود دارد. تنها زمانی می توان از گرما و دلپذیری این تجهیز گرمایش مستقیم لذت برد که در شرایط کاری استاندارد باشند. در صورت سوء استفاده یا استفاده نادرست ، شومینه می تواند آزار دهنده باشد. اگر ساعات طولانی شومینه بدون تهویه مناسب کار کند ، می تواند بسیار خطرناک باشد. در صورت استفاده از شومینه بدون دودکش ، رطوبت زیادی تولید می شود که در نهایت منجر به ایجاد کپک در اطراف شومینه می شود. این یک موضوع جدی است و باید با دقت رسیدگی شود.

بخاری برقی نوعی بخاری است که از انرژی برق برای گرمایش استفاده می کند و به صورت گرمایش موضعی استفاده می شود. هیتر برقی دارای المنت هایی است که برق را به گرما تبدیل می کنند. این سیستم ها گرما را به صورت مستقیم به محیط منتقل می نمایند.

از مزایای بخاری برقی نسبت به انواع دیگر بخاری، عدم نیاز به دودکش و کاهش خطرات ناشی از گازگرفتگی می باشد. اما در مناطقی که هزینه برق بالاتر ازسوخت باشد استفاده از آنها به صرفه نیست.

انواع سیستم های گرمایش تابشی

تجهیزات گرمایش تابشی وسایل گرمایش مستقیمی هستند که با تابش گرما به فضاهای باز و سالن های بزرگ گرما می دهد، نحوه ی کارکرد آنها، مانند عملکرد گرمایشی خورشید است خورشید در اثر احتراق گاز های سوختی امواج مادون قرمز تولید می کند و با تابش زمین را گرم می کند. امواج حامل انرژی مادون قرمز مستقیما از فضا می گذرند و سطح زمین را گرم کنند. به همین دلیل در روز های سرد وسایل و افراد زیر نور خورشید احساس گرما می کنند، در صورتی که دمای هوا پایین است.

مزایای گرمایش فضاها به صورت تابشی

سیستم های گرمایش تابشی دارای مزایا و کاربردهای خاصی است که هیچ یک از سیستم های گرمایشی این خواص و کاربرد را ندارند.

• صرفه جویی در مصرف انرژی با تابش
• گرمایش موضعی گرماتاب
• گرمایش فضای باز
• تعمیر و نگهداری آسان

اسپلیت های گرمایشی

سیستم های اسپیلت یکی از پر طرفدار ترین دستگاه تهویه مطبوع در بازار صنعت ساختمان می باشد. از اسپیلت عموما برای خنک کردن فضا استفاده می گردد اما از این تجهیزات می توان به عنوان پمپ حرارتی نیز جهت گرمایش فضا استفاده نمود. اسپلیت شامل سه قطعه ی اصلی کمپرسور ، کندانسور و اواپراتور و همچنین شیر انبساط می باشد.  در حالت سرمایش یونیت داخل فضای مورد تهویه به عنوان اواپراتور عمل کرده و در هنگام گرمایش یونیت داخل فضای مورد تهویه به صورت کندانسور عمل می کند.

تجهیزات تولید آبگرم به صورت مستقیم

آبگرمکن ها از نظر انرژی مصرفی به سه دسته تقسیم می شوند

• آبگرم‌کن گازی
• آبگرمکن نفتی
• آبگرمکن برقی
• آبگرمکن خورشیدی

آبگرمکن خورشیدی نیز نوعی از تجهیزات تولید آبگرم است که از انرژی تجدید پذیر خوزشیدی برای تهیه آبگرم مصرفی ساختمان بهره می گیرد که از لحاظ صرفه‌جویی انرژی و حفاظت از محیط زیست بسیار حائز اهمیت است. به دلیل در دسترس بودن گاز طبیعی آبگرمکن ‌گازی بسیار محبوب بوده و کاربرد بیشتری دارد. چراکه نسبت به آبگرمکن برقی از نظر هزینه مصرف انرژی مقرون به صرفه تر است.

آبگرمکن ها از نظر نوع عملکرد نیز به دو دسته تقسیم می شوند.

• آبگرمکن مخزنی
• آبگرمکن فوری

در آبگرمکن مخزنی آب پس از گرم شدن در یک مخزن در دمای مشخص شده ذخیره می گردد تا در هنگام نیاز مورد استفاده قرار گیرد. اما در آبگرمکن فوری آبگرم همزمان با تقاضا تولید شده و در دسترس قرار می گیرد استفاده از هر یک از این تجهیزات تولید آبگرم داری مزایا و معایبی است. فشار بالای موجود در مخزن ذخیره آبگرمکن مخزنی در صورت عمل نکردن شیر اطمینان مخزن بسیار خطرناک است. همچنین مصرف اکسیژن موجود در هوا در آبگرمکن های فوری بسیار زیاد است و ممکن است در فضا های بسته بخصوص نزدیک حمام در هنگام استحمام خطر آفرین باشد.

از نظر نوع استقرار نیز آبگرمکن ها به دو نوع تقسیم بندی می گردند.

• آبگرمکن زمینی
• آبگرمکن دیواری

عموما آبگرمکن های دیواری از نوع فوری هستند.

تجهیزات سیستم حرارت مرکزی

همانطور که گفته شد سیستم های حرارتی مرکزی دارای سه بخش اصلی می باشند.

• سیستم مرکزی تولید حرارت
• سیستم انتقال سیال حامل گرما
• پایانه های حرارتی

تجهیزات ایجاد کننده گرما در یک سیستم حرارت مرکزی می تواند شامل موارد زیر گردد.

• موتورخانه مرکزی
• پکیج حرارتی

پایانه های حرارتی که عموما در سیستم حرارت مرکزی استفاده می شوند شامل:

• انواع رادیاتورشوفاژ
• انواع فن کویل
• گرمایش از کف
• هواساز

موتورخانه مرکزی

موتورخانه مرکزی قلب یک سیستم گرمایشی به حساب می آید که بسته به بار مورد نیاز برای گرمایش ساختمان در ابعاد و ظرفیت های مختلفی ساخته می شود. تجهیزات موجود در موتورخانه شامل:

• دیگ یا بویلر
• مشعل حرارتی
• پمپ های آبرسانی
• شیرآلات و اتصالات
• تجهیزات کنترلی
• منایع و مخازن
• مبدل ها

آب ورودی از کنتور وارد دیگ شده و در آنجا به وسیله ی مشعل گرم می شود. بعد از گرم شدن آب و رسیدن به دمای تنظیم شده ، قسمتی از آب وارد منبع آب گرم مصرفی و قسمت دیگر آن توسط پمپ ها وارد ساختمان می شود. منبع آب گرم مصرفی در حقیقت نوعی مبدل حرارتی می باشد که در آن دو سیال آب گرم خروجی از دیگ و آب ورودی از انشعاب اصلی با هم تبادل حرارت کرده و آب ورودی گرم شده و آماده ی مصرف می شود.

خروجی موتوخانه مرکزی سیالی هست که حامل گرمای تولید شده برای انتقال به فضاهای ساختمان می باشد.

پکیج حرارتی

پکیج حرارتی نیز به طور مشابه با موتورخانه ، آب مورد نیاز ساختمان و همین طور آب گرم مصرفی مورد نیاز ساختمان را تامین می کند. پکیج شوفاژ دیواری  نیز مانند موتورخانه مشعل دارند که تولید حرارت وظیفه ی این قطعه می باشد. در پکیج های حرارتی ناحیه ای به نام محفظه ی احتراق در بالای مشعل وجود دارد و در آن مبدل حرارتی است. مبدل حرارتی و محفظه ی احتراق معادل دیگ در موتورخانه می باشد و آب گرم مورد نیاز برای تولید آب گرم مصرفی و گرمایش ساختمان در این قسمت تامین می شود. در حالتی که نیاز به آب گرم مصرفی وجود ندارد آب گرم وارد وسایل پخش کننده ی حرارت شده و گرمایش ساختمان را تامین می کند.

پکیج های گرمایش از نظر نوع استقرار در دو نوع تولید می شوند:

• پکیج حرارتی زمینی
• پکیج حرارتی دیواری

از نظر نوع سوخت نیز شامل :

• پکیج برقی
• پکیج گازی

انواع پایانه حرارتی در سیستم حرارت مرکزی

پایانه های حرارتی تجهیزات یا سیستم هایی هستند گرمای سیال حامل حرارت که در موتورخانه مرکزی پکیج حرارتی تولید شده است را به محیط منتقل می کنند.

پایانه های حرارتی متداول شامل:

• انواع رادیاتورشوفاژ
• انواع فن کویل
• گرمایش از کف
• هواساز

رادیاتور شوفاژ

رادیاتور شوفاژ یکی از رایج ترین پایانه های حرارتی در سیستم های گرمایش مرکزی هستند. از این نوع مبدل های حرارتی جهت انتقال حرارت آبگرم در گردش سیستم گرمایش به فضای اطراف رادیاتور استفاده می شود.

تحریریه کلینیک ساختمان بیلدینگ پلاس

“برداشت از مطالب با ذکر منبع و لینک سایت بیلدینگ پلاس کاری حرفه ای و اخلاقی است”